Χωρίς Αντίο

Untitled – Max Ernst 

Τις τελευταίες δύο μέρες τριγυρνάει η σκέψη σου τη σκέψη μου. Και να κάπως, πως συντάχτηκε το όνειρο σε πρόταση και η ύπαρξη σου μέσα μου σε κείμενο.

Ήξερα μια μέρα πως θα ερχόσουν και ήρθες, μετά από 4 χρόνια. Φόραγες τη μπεζ κοτλέ σαλοπέτα σου και κρατούσες την τσάντα που τώρα κρατάει ο Ά., την τσάντα που αγοράσαμε μαζί, εκείνη τη συννεφιασμένη μέρα στην Αγγλία τρέχοντας να αποφύγουμε τους αστικούς μύθους της πόλης. Τότε που μέναμε μαζί.

Ήξερα μια μέρα πως θα ερχόσουν. Σε περίμενα καιρό. Φορούσα το μαντήλι που μου είχες αγοράσει πηγαίνοντας προς το πλοίο για την Αντίπαρο.

Ήρθες και με βρήκες. Ακολούθησα το χαμόγελο σου και βγήκαμε μαζί στους γνωστούς δρόμους της γειτονιάς μας.

Περπατήσαμε μαζί τις ανηφόρες, δεν έσκυψα όπως συνήθως και συνεχίσαμε προς το σπίτι που θύμιζε και πάλι σπίτι. Πέρασες μόνο σου το δρόμο, σε ακολούθησα μα κανένας δρόμος δε μας χώριζε, κανένας φόβος. Το ρολόι που θύμιζε και πάλι ρολόι γυρνούσε αντίστροφα. Βρεθήκαμε στην αυλή, καθίσαμε στην κούνια κοιτάζοντας τα φύλλα των δέντρων να κουνιούνται. Τα μάτια τα ήξεραν όλα και οι συνθήκες επιτέλους πήραν τις σωστές διαστάσεις. Δε χρειαζόταν να πούμε τίποτα, ακόμα κι αν ο χρόνος της απόστασης ήταν γνωστός.  Η χαρά των ματιών γέμιζε κάθε κενό ακόμα κι αν είχε περάσει τόσος καιρός. Υπήρχε ένα διάχυτο χρυσαφί φως που φώτιζε τα πρόσωπα μας προσθέτοντας ένα άσπρο χνούδι στο περίγραμμα τους.

Άνοιξα τα μάτια μου για λίγα δευτερόλεπτα. Παντού απλώθηκε η λέξη ΑΠΟΧΩΡΙΣΜΟΣ. Ένα μου λεί-πεις πρόλαβα να συλλαβίσω και χάθηκες. Όσο δε φοβήθηκα στο δρόμο, τόσο ένιωσα την λέξη χωρισμό, το σχίσιμο και τον αριθμό δυο να γίνεται ένα και την αμηχανία να απλώνεται μέσα μου. Οι σκέψεις ψάχνουν να βρουν τις λέξεις να περιγράψουν το συναίσθημα αυτό που σε ποιήματα συναντά κανείς. Μα μόνο επιφωνήματα. Ένα θαυμαστικό, μα κανένα ερωτηματικό να ξεκλειδώσει την επόμενη πόρτα.

Ακόμα είναι τα μάτια μου υγρά, αλλά δε κλαίω. Να ξανάρθεις.

I.Σπίτι

Ήρθαν οι αναμνήσεις και με πιάσανε από τα μαλλιά. Τα σύννεφα ήταν όλο και λιγότερα, ο ήλιος άρχισε να με τυφλώνει. Το έβαλα στα πόδια.  Ή αλλιώς, το φαινόμενο στρουθοκάμηλος. Γκάζι, φρένο. Γκάζι, φρένο, μέσα στην άμμο.  Ένα ποτάμι από εικόνες εμφανίστηκαν  από έναν αδιέξοδο και ξεχύθηκαν μέσα από κρυμμένα συρτάρια και μπαούλα. Τις κοιτάζω κατάματα. Τυφλώνομαι, κρύβω τα μάτια από τον ήλιο, μήπως μπορέσω να τις ξεχωρίσω. Ξεφεύγουν. Ξεκινάω πάλι. Γκάζι, φρένο. Γκάζι, φρένο.

Νιώθω το αίμα να θέλει να μιλήσει, δύο, τρία χτυπήματα στις αρτηρίες και ένας ιδρώτας που ακολουθεί  τους γνωστούς δρόμους των μυρμηγκιών προς την καρδιά. Επόμενη στάση ο εγκέφαλος που φτύνει το αίμα προς τα μέσα ετοιμάζοντας το σώμα να αντέξει τα μυστικά του μυαλού.

Ανοίγω το παράθυρο, μήπως και το αεράκι ποτίσει τις λέξεις που ξεφυτρώνουν από τις σχισμές των χειλιών και σαν μικρές στιγμές μέσα από τα όνειρα σώσουν τις ενοχές της άγνοιας. Tα όνειρα σαν καταρράκτης φτάνουν στα μάτια.  Το χαλί σηκώθηκε, η σκόνη κάθισε παντού και οι αχτίδες του ήλιου φώτισαν τις συναντήσεις του χρόνου με τον τόπο.

Υπάρχει μια μέρα που είναι πιο φωτεινή από τις άλλες. Αυτή η μέρα διαβάζεται σε άλλους χρόνους, ανάποδα και αντίστροφα. Έχει στιγμές σαν τους παράνομους πόθους που ορίζονται μέσα από την αιωνιότητα και ζουν μέσα από την αναβίωση του ανικανοποίητου.

Κάθομαι απέναντι από ένα πίνακα του Ντεγκά, κρατάω φωτογραφίες του 1933, του 1978, του 2003, του 2009 και πίσω στις δεκαετίες. Εξάρχεια, Βούλα, Ζωγράφου. Μνήμες που υπάρχουν μαγικά χρονο-θετημένες και όχι τοπό-θετημένες, χωρίς όρια, φωτογραφικά στιγμιαίες και κορνιζαρισμένες. Αποδίδουν τον ρεαλισμό αλλά δεν μπορούν με τίποτα να βεβαιώσουν τη φαντασιακή σχέση που έχει το παρελθόν με το μέλλον ακόμα κι αν είναι ακίνδυνες και ακινητοποιημένες.

Παύση.

[ Εγκαταλείπω τις κτητικές αντωνυμίες, γιατί ακόμα δε γνωρίζω τι είναι μου, σου, μας, τους, σας]

3:40 π.μ.

John Martin, The Great Day of His Wrath

Το βράδυ ξαπλώνω στο κρεβάτι, κλείνω τα μάτια και οι λέξεις αρχίζουν και παίρνουν μορφή πάνω σε λευκές σελίδες που με ένα απλό μουρμουρητό χάνονται μέσα στο χρόνο των σκέψεων.

Το βράδυ ξαπλώνω στο κρεβάτι, κλείνω τα μάτια και οι σκέψεις είναι σαν τα τοπία ενώ είναι διαμορφωμένα από την αταξία κρύβουν μέσα τους την τάξη.  Καμιά φορά βλέπω στον ύπνο μου πως γράφω. Όταν ξυπνάω όμως οι λέξεις σκορπίζονται, μοιράζονται και το τοπίο χάνει την κρυφή τάξη των πραγμάτων και επιστρέφει στην αταξία. Προσπαθώ να φωτογραφίσω τις λέξεις σαν τα τοπία εγκλωβίζοντας την στιγμή αλλά το μόνο που μένει με το ξημέρωμα σαν ενδείξεις από τα ίχνη της ύπαρξης τους είναι τα αποκαΐδια του χρόνου.

Το βράδυ ξαπλώνω στο κρεβάτι, κλείνω τα μάτια και οι λέξεις βρίσκουν την αρχή τους, όταν ξυπνάω όμως, έχουν χάσει τον επίλογο τους. Αδυνατώ να βρω τον επίλογο γιατί, αδυνατώ να βάλω το τέλος. Μάλλον, αδυνατώ να κλείσω τις σκέψεις σε ένα τέλος σαν να μην μπορώ να κλέψω τον επίλογο. Τότε, οι λέξεις μεταξύ τους χάνονται και επιστρέφουν στην αρχή τους.

Το βράδυ ξαπλώνω στο κρεβάτι, κλείνω τα μάτια και οι λέξεις ζυμώνονται και οι σκέψεις παίρνουν σχήμα. Δυσκολεύομαι όμως να καταλήξω και οι λέξεις τότε αμήχανες διαλύονται, κρύβονται μέσα μου και οι αφηγήσεις δραπετεύουν, με μια παύση να προκαλεί την απουσία του νοήματος.

Θέλω πολύ να γράψω, απλά δυσκολεύομαι να βάλω ένα τέλος! Ίσως και να μη χρειάζεται να βάλω ένα τέλος. Ίσως χρειάζεται οι σκέψεις να μένουν ανοιχτές να αλλάζουν και να διαμορφώνονται όπως οι εποχές, χωρίς σημεία στίξης και αμφιλεγόμενες προτάσεις, χωρίς απαντήσεις, χωρίς θέλω!

We the media

Joan Miro, The flight of the dragonfly in front of the sun

9 to 5 and 5 to 9
Ain’t gonna take it It’s our time
We want the world and we want it know
We’re gonna take it anyhow
The Ramones, “We want the airwave

Ιn the 20th century, making the news was almost entirely the province of journalists; the people we covered, or “news-makers”; and the legions of public relations and marketing people who manipulated everyone. The economics of publishing and broadcasting created large, arrogant institutions—call it Big Media, though even small-town newspapers and broadcasters exhibit some of the phenomenon’s worst symptoms.Big Media, in any event, treated the news as a lecture. We told you what the news was. You bought it, or you didn’t. You might write us a letter; we might print it. (If we were television and you complained, we ignored “you entirely unless the complaint arrived on a libel lawyer’s letterhead.) Or you cancelled your subscription or stopped watching our shows. It was a world that bred complacency and arrogance on our part. It was a gravy train while it lasted,but it was unsustainable. Tomorrow’s news reporting and production will be more of a conversation, or a seminar. The lines will blur between producers and consumers, changing the role of both in ways we’re only beginning to grasp now. The communication network itself will be a medium for everyone’s voice, not just the few who can afford to buy multimillion-dollar printing presses,launch satellites, or win the government’s permission to squat on the public’s airwaves. This evolution—from journalism as lecture to journalism as a conversation or seminar—will force the various communities of interest to adapt. Everyone, from journalists to the people we cover to our sources and the former audience, must change their ways. The alternative is just more of the same.We can’t afford more of the same. We can’t afford to treat the news solely as a commodity,largely controlled by big institutions. We can’t afford, as a society, to limit our choices.”

Dan Gillmor, “We the media”

Και ένα βίντεο προς σκέψη και συζήτηση!

Jailbreak the Patriarchy: Η αντιστροφή των φύλων με ένα κλικ

Διαβάζω την πρόσφατη εφαρμογή για το browser της Google chrome «Jailbreak the Patriarchy» την οποία έχουν κατεβάσει περισσότεροι από 5.000 χρήστες του συγκεκριμένου browser και η οποία  ανατρέπει μια βασική αντίληψη που έχουμε για τη γλώσσα, στην πραγματικότητα για την αγγλική γλώσσα. Η νέα εφαρμογή του Google chrome αντιστρέφει τα φύλα. Δίνει, με άλλα λόγια, ένα διαφορετικό ρόλο στον τρόπο που υπάρχουν τα φύλα.

Συγκεκριμένα, αυτό που κάνει το «Jailbreak the Patriarchy» σ’ ένα κείμενο είναι να αντιστρέφει τα φύλα  από αρσενικό σε θηλυκό και τούμπαλιν, μετατρέποντας τις αντωνυμίες και τα ουσιαστικά τους. Για παράδειγμα ο πατέρας γίνεται μητέρα, και ο άντρας, γυναίκα. Στην πρόταση δηλαδή «ο διευθυντής πρότεινε μια εργασία σε μια γυναίκα» αντιστρέφεται στο «η διευθύντρια πρότεινε μια εργασία στον άντρα».

Υπό το πρίσμα αυτής της λογικής και βάσει της θεωρίας της κοινωνικής κατασκευής -η οποία συνέβαλε στην ιστορική απαγκίστρωση του φύλου από το «φυσικό» και το «αυτονόητο»- η συγκεκριμένη εφαρμογή καθιστά ως βασικές αρχές το ζήτημα της έμφυλης κανονικότητας και των έμφυλων διακρίσεων. Με άλλα λόγια, δημιουργείται ένας ηγεμονικός λόγος για το φύλο παρουσιάζοντας το ως προϊόν ενός καθεστώτος εμφυλοποίησης. Το φύλο μέσω της συγκεκριμένης εφαρμογής αναδύεται ως πειθαρχική μορφή εξουσίας – δεν είναι νόμος που επιβάλλεται αλλά νόρμα.

Μπορεί τα νοήματα της συγκεκριμένης εφαρμογής να φαίνονται αστεία γιατί είναι διαφορετικά, χάνονται και μπερδεύονται μεταξύ τους καθώς αντιστρέφονται, ωστόσο, από μια σκοπιά φαίνεται ότι εξυπηρετεί την ετεροκανονικότητα ενώ παράλληλα εγκαθιδρύει σχέσεις εξουσίας μεταξύ των φύλων.  Η Judith Butler επισημαίνει χαρακτηριστικά: «Η αποδόμηση της ταυτότητας δεν ισοδυναμεί με αποδόμηση της πολιτικής, αντίθετα εγκαθιδρύει ως πολιτικούς τους ίδιους τους όρους μέσω των οποίων η ταυτότητα αρθρώνεται» ( 1990:148).

Η νέα εφαρμογή της Google, το διαδικτυακό πείραμα της δημιουργού Daniel Sucher, είναι αρκετά ενδιαφέρουσα γιατί αποδεικνύει ότι το πρόβλημα της έμφυλης διάκρισης συνεχίζει να εντείνεται, να νομιμοποιείται και να εδραιώνεται παρά τις χρόνιες αναλύσεις.

Μπορεί η αποδόμηση της διάκρισης μεταξύ του βιολογικού και κοινωνικού φύλου να αναλύεται και να υποστηρίζεται από τα τέλη του περασμένου αιώνα ωστόσο το εν λόγω διαδικτυακό εργαλείο αποδεικνύει ότι είναι μια αφετηρία για να ξανασκεφτούμε μερικά ζητήματα. Τα ζητήματα δηλαδή του να σκεφτούμε πάνω στους τρόπους που θεωρούμε ότι γνωρίζουμε.

Άραγε, τι να σκεφτόταν η Donna Haraway με το γνωστό απόφθεγμα “i prefer to be a cyborg than a goddess”;

Buttler, J. ( 1990). Gender trouble: Feminism and the Subversion of Identity. Routledge, New York.  Απόφθεγμα godess

Το εν λόγω ποστ έχει δημοσιευθεί και στην ιστοσελίδα http://www.qubo.gr